Poza białkiem znajdującym się w produktach pochodzenia zwierzęcego równie cenne dla zdrowia jest białko pochodzenia roślinnego. Aminokwasy egzogenne takie jak: tryptofen, metionina i walina nie występują w produktach pochodzenia zwierzęcego, znajdziemy je właśnie w produktach roślinnych. Konieczne jest więc takie ułożenie diety, aby te aminokwasy dostarczyć wraz z produktami roślinnymi. Białko jest nie tylko elementem budulcowym mięśni, ale również odgrywa rolę w procesie rozwoju całego organizmu. Cenne dla organizmu białko znajdziemy w roślinach strączkowych, oleistych i zbożowych.
Najczęściej stosownymi i spożywanymi roślinami zbożowymi są nasiona pszenicy, jęczmienia, owsa, orkiszu, żyta. Ziarna tych zbóż wykorzystuje się głównie do wytwarzania mieszanek służących do wypieku pieczywa.Rodzaj ziaren decyduje o składzie pieczywa. Pszenica, a raczej uzyskiwana z jej ziaren mąka stanowi obecnie podstawowy składnik do wypieku pieczywa. Z ziarniaków pszenicy pozyskuje się mąkę, wykorzystywaną do produkcji różnych znanych produktów, w tym również do wypieku chleba, który jest najczęściej kupowanym i spożywanym produktem żywnościowym. Białko pszenicy przyswajalne jest przez organizm w 80%. Owies i uzyskiwane z niego produkty stanowią dużą wartość odżywczą dla organizmu. Spożywanie gotowanych płatków owsianych, kasz oraz zup owsianych zalecane są w przypadku diet przy schorzeniach żołądkowych. Porcja płatków owsianych z owocami na śniadanie dostarczy potrzebnej energii na cały dzień oraz błonnika potrzebnego do lepszej przemiany materii.
Zarówno do grupy roślin strączkowych jak i do grupy oleistych należą: groch, soja ,bób, soczewica, ciecierzyca. Nasiona tych roślin szczególnie ważne znaczenie mają w diecie osób nie spożywających mięsa. Nasiona roślin strączkowych a w szczególności fasoli, grochu, bobu i soczewicy dostarczają nawet 40 % niezbędnego dla organizmu białka. Dodatkowo nasiona roślin strączkowych zawierają korzystne wielonienasycone tłuszcze oraz błonnik, a większe spożywanie błonnika przyczynia się do przeciwdziałania powstawania chorób cywilizacyjnych. Przykładem produktu o dużej zawartości białka jest soja, której spożywanie hamuje rozwój chorób nowotworowych. W ziarnach soji jest więcej białka aniżeli w oleju sojowym, a nasiona soji zawierają ponad pięć razy więcej białka niż mięso kurze. Kolejnym przykładem jest len, zawierający w swoim składzie substancje śluzowe działające osłonowo na przewód pokarmowy i układ oddechowy. Spożywanie gotowanego siemienia lnianego zalecane jest kobietom, ponieważ zawiera cynk oraz fitoestrogeny łagodzące objawy menopauzy oraz flawonoidy, które uszczelniają ściany naczyń krwionośnych. Nasiona lnu zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, dlatego do diety warto włączyć również olej lniany. Następnym przykładem jest bób, który znany jest jeszcze z czasów starożytnych. Poza odżywczym białkiem- gotowany bób łagodzi objawy kaszlu, a także pomaga przy schorzeniach jelitowych.
Nasiona roślin strączkowych i oleistych zawierają duże ilości witamin z grupy B oraz soli mineralnych i niezbędnych mikroelementów. W Japonii i Indiach rośliny strączkowe wchodzą w skład podstawowych produktów spożywczych i spożywane są kilka razy dziennie.
Niska zawartość białka w organizmie to zaburzenia w procesie rozwoju ogólnego organizmu.Zarówno niedobór jak i nadmiar białka jest dla zdrowia niekorzystny. Konieczne jest przestrzeganie norm spożycia białka i odpowiednio zbilansowana dieta.
TrenujZdrowie Ewa Baura