Co pić – kawa czy herbata?
Napoje te codziennie piją ludzie na całym świecie, ale korzystne dla zdrowia są tylko wtedy, jeśli spożywamy je racjonalnie, czyli od 1 do 2 filiżanek dziennie. Wypijając takie ilości kawy czy herbaty możemy mieć pewność, że jeśli nasz organizm jest bardziej wrażliwy na niektóre substancje zawarte w tych napojach to nie spowodują one skutków ubocznych. Jest tylko nieliczna grupa ludzi, u których niektóre schorzenia uniemożliwiają picie kawy i herbaty.
Obecnie w sklepach mamy olbrzymi wybór herbat i każdy ma swoją ulubioną odmianę. Możemy wybierać, kierując się na przykład krajem pochodzenia jak np. chińskie, cejlońskie, indyjskie, afrykańskie i inne, oraz kolorem zaparzonego płynu jak np. czarne, zielone, czerwone czy żółte. W naszym kraju najczęściej pije się herbatę czarną, drobno-mieloną w jednorazowych opakowaniach ekspresowych, która nie cechuje się dobrą jakością. Stwierdzono, że najkorzystniejsze działanie dla zdrowia wykazuje herbata zielona i to ją najczęściej stosuje się w profilaktyce zdrowotnej na dalekim wschodzie.
Herbata zielona - Najstarsze gatunki tej herbaty wywodzą się z Chin i tam też najczęściej się ją pije. Zbierana jest w stanie naturalnym z najmłodszych liści, które suszy się w określonych warunkach, nie poddając procesowi fermentacji, dzięki czemu zachowują one największą ilość substancji. Najlepsza jest w postaci liściastej, niezmielonej, bo wtedy zaparzona w pełni oddaje swoje walory smakowe a także estetyczne. Charakteryzuje się cierpkim smakiem oraz silnym zapachem, wpływa pozytywnie na układ krążenia, reguluje ciśnienie, obniża Cholesterol oraz wzmacnia ścianki naczyń wieńcowych. Działa stymulująco na centralny układ nerwowy oraz wpływa na regulowanie procesów przemiany materii, zalecana również podczas prowadzenia kuracji odchudzających. Dzięki zawartości flawonoidów wykazuje również właściwości przeciwzapalnie a także przeciwbakteryjnie. Wykazuje również działanie odtruwające i lekko uspokajające. Wprowadzenie picia herbaty zielonej do naszej diety może przynieść ukojenie oraz pozwoli osiągnąć harmonie i wewnętrzny spokój. Należy pamiętać, że herbata zawiera również kofeinę i inne alkaloidy takie jak teobromina i teofilina.
Kawa – Ze względu na zawartość kofeiny stanowi jedną z głównych tzw. „używek” nie tylko Polsce, ale i na całym świecie. Może być lekiem, jeśli spożywana jest w małych ilościach, ale również może być przyczyną wielu poważnych dolegliwości, kiedy wypijana jest w nadmiarze. Kawa jest dostępna w postaci pełnoziarnistej, mielonej jak i rozpuszczalnej. Przy wyborze kawy warto kierować się jej jakością. Kawy najtańsze to takie, którym podczas uprawy, zbioru, przetwarzania i transportu poświęcono najmniej uwagi. Nie spodziewajmy się, zatem niczego szczególnego. Substancją najczęściej obwinianą o powodowanie uzależnienia jest kofeina, dlatego wymyślono kawy bezkofeinowe. Pamiętajmy, że w procesie usuwania kofeiny stosuje się inne substancje chemiczne, których śladowe ilości mogą znajdować się w końcowym produkcie. To samo dotyczy kaw rozpuszczalnych, zatem warto się dokładnie zastanowić i poczytać ulotkę na opakowaniu. Największą zawartość kofeiny ma napój przygotowany ze świeżo zmielonych ziaren wyciśnięty w ekspresie ciśnieniowym. Nie zostało do końca udowodnione, że kofeina uzależnia tak jak np. nikotyna. Coraz większa grupa badaczy skłania się do stwierdzenia, że picie kawy to po prostu „rytuał”, do którego człowiek przyzwyczaja się. Jednak każdy „kawosz” wie, że trudno sobie odmówić wypicia chociażby jednej filiżanki kawy dziennie. W naszej kulturze kawa posiada już znaczenie natury społecznej. W biurach rutynowo rozpoczyna się dzień od wypicia małej czarnej. Przy kawie przeprowadza się również poważne rozmowy biznesowe. Często ten aromatyczny napój uprzyjemnia spotkania z przyjaciółmi.
Pozytywny wpływ kawy:
– napój ten na pewien czas podnosi ciśnienie krwi,
– zwiększa wydzielanie kwasów żołądkowych,
– poprawia nastrój i sprawność myślenia,
– ma działanie moczopędne.
Negatywne działanie na organizm:
– kawa wypłukuje z organizmu witaminy i sole mineralne takie jak witaminy z grupy B,
magnez, wapń,
– może powodować wzrost ryzyka wystąpienia chorób serca,
– może powodować bóle głowy, drażliwość i nerwowość,
– nie powinny jej pić osoby z nadciśnieniem, kobiety w ciąży oraz matki karmiące.
Kawa bezkofeinowa – z obniżoną zawartością kofeiny w szczególności zalecana jest dla osób, u których występują wzmożone objawy nerwowości, a także mających inne schorzenia, w przebiegu, których, nadmiar tej substancji może zaszkodzić. Aby całkowicie wyeliminować ryzyko związane ze spożyciem kofeiny, a jednocześnie móc cieszyć się smakiem kawy można spożywać kawę zbożową.
Kawa zbożowa - wytwarzana z ziaren jęczmienia, żyta, orkiszu, cykorii. Dostępna w sklepach jako rozpuszczalna, granulowana, ekspresowa w torebkach oraz grubo mielona. Do najbardziej popularnych zalicza się: np. Anatol (w ogóle nie zawiera kofeiny-dostępna również w innych smakach np. waniliowym), Ricore (zawiera kawę naturalną i cykorię), Inka (jest mieszanką kawy naturalnej i zbożowej) lub Kujawianka (pełna kawa zbożowa, nie zawiera żadnych dodatków ani barwników).Wszystkie te kawy są bogate w błonnik, który pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit. Czyste kawy zbożowe są niskokaloryczne, nie zawierają konserwantów i sztucznych dodatków, nie zawierają tłuszczu. Są szczególnie zalecane przez lekarzy dietetyków oraz w trakcie przeprowadzania kuracji odchudzających.
Jakąkolwiek kawę czy herbatę wybierzemy, warto podkreślić, że pijemy je głównie ze względu na ich walory smakowe a dopiero w dalszej kolejności zastanawiamy się nad ich wpływem na nasze zdrowie. Najlepiej, aby pomimo wszystko dążyć do ograniczania ilości wypijanych kaw i herbat i włączanie do diety w ich miejsce większych ilości np. świeżych soków naturalnych.
TrenujZdrowie Ewa Baura